Obecnie na polskim rynku pracy aktywne są aż cztery pokolenia. W dużej mierze można doszukiwać się w tej sytuacji wielu pozytywów. Zróżnicowanie doświadczeń, umiejętności, “spojrzenia na życie” prowadzi do udanej kooperacji w teamie. Jednakże, widocznych jest wiele różnic dzielących pracowników z różnych pokoleń. Niejednokrotnie mogą one wpływać na zmniejszenie efektywności danego zespołu poprzez pojawiające się konflikty i nieumiejętność skutecznej komunikacji.
Aby lepiej zrozumieć temat, warto przybliżyć krótką charakterystykę pracownika każdego z aktywnych pokoleń.
Najdłużej działające na rynku pracy pokolenie to Baby Boomers. Urodzeni w latach 1946-1964 dorastali w powojennej rzeczywistości. To, co wyróżnia ich spośród pozostałych grup to lojalność wobec pracodawcy, sumienność oraz skrupulatność. Nie przepadają za zmianami, wobec czego niekiedy są gorzej przystosowani do szybko zmieniającego się rynku. W różnych ankietach wskazują też na brak komunikatywnej znajomości języka angielskiego. Nie zawsze są biegli w kwestiach technologii, choć na potrzeby rynku, wielu Baby Boomersów nauczyło się posługiwać komputerem czy smartfonem w stopniu wystarczającym do wykonywania służbowych obowiązków. Na co dzień korzystają z takich mediów jak radio, telewizja i prasa. Preferują tradycyjne formy kontaktu. Najłatwiej jest im porozumieć się osobiście oraz przez telefon.
Pokolenie X (1965-1979) – najliczniejsza i najlepiej zarabiająca grupa pracowników. Ukształtowały ich dwa systemy. Dorastali w trudnych, komunistycznych czasach. Natomiast szczyt ich rozwoju zawodowego przypadał na czas transformacji ustrojowej, w związku z czym pamiętają ogromny przeskok i szanse jakie dawały lata 90. Podobnie jak Baby Boomers, są lojalni wobec swojej organizacji, lubią hierarchiczną strukturę oraz jasno wytyczone obowiązki. W odróżnieniu od starszych kolegów, zmiana jest przez nich postrzegana jako szansa, a nie zagrożenie. Procentowo więcej przedstawicieli tego pokolenia deklaruje podstawową lub komunikatywną znajomość języka angielskiego, co daje im więcej możliwości niż pracownikom starszego pokolenia. Są też bardziej otwarci na poznawanie nowych technologii. Jednakże kolejną cechą wspólną X oraz BB jest preferowanie form bezpośredniego kontaktu.
Pokolenie Y/Millenialsi (1980-1995) – kolejna bardzo liczna grupa na rynku pracy. Obecnie jest to najlepiej wykształcone pokolenie. Nie tylko porozumiewają się co najmniej komunikatywnie w języku angielskim, ale niejednokrotnie potrafią posługiwać się również innymi językami. Wczesne lata dzieciństwa/młodości przeżyli bez wszechobecnej technologii. Jednakże jej gwałtowny rozwój na przełomie XX i XXI wieku spowodował, że szybko przystosowali się do cyfrowego świata. Z łatwością poruszają się po portalach społecznościowych, co zmienia ich podejście do komunikacji względem poprzednich pokoleń. Zamiast spotkania face 2 face, bądź rozmowy telefonicznej, preferują kontakt za pomocą wiadomości tekstowych/czatów/maili.
Pokolenie Z (1996-2012) – pracownicy z tej grupy dopiero wchodzą masowo na rynek pracy, a już zdążyli sporo zmienić. Cyfrowi tubylcy, wykształceni, znający języki obce. To pokolenie najbardziej różni się od pozostałych trzech. Przede wszystkim wprowadzają nowe standardy na rynku. Wychowali się w stabilnych czasach względnego dobrobytu. Są im obce problemy pokoleń żyjących po wojnie, czy w PRL-u. Od początku znają swoją wartość, chcą szybkich wyników, awansów i zmian. Sceptycznie podchodzą do “drabiny kariery”. Nie są już tak lojalni wobec pracodawców jak ich starsi koledzy. Jeżeli konkurencyjna firma zaoferuje im lepsze warunki, nie będą długo wahać się w kwestii zmiany pracy. Potrafią jednocześnie poruszać się w świecie wirtualnym, jak i rzeczywistym. Dlatego ważnym źródłem komunikacji są social media. W Przeciwieństwie do Millenialsów, którzy chętniej wybiorą znane wszystkim portale takie jak Facebook, z Zetkami łatwo można komunikować się za pomocą nowszych aplikacji, jak między innymi TikTok.
Znajomość punktów wspólnych, ale także różnic międzypokoleniowych może okazać się pomocna w kwestii planowania strategii pracy danego zespołu. Szczególną uwagę powinni na to zwrócić pracownicy branży HR odpowiedzialni za sourcing, rekrutację, czy rozwój personelu. Dostosowanie planowanych rozwiązań pod potrzeby i możliwości pracowników zaowocuje skuteczniejszą współpracą w zespole.
Nawiązując do sourcingu, kluczowym aspektem są wspomniane wyżej kanały komunikacji wykorzystywane przez każde z pokoleń. Wybranie odpowiedniego zwiększa szansę na stworzenie świetnej bazy kandydatów. Młodsi rekruterzy zdają się zapominać o sile mediów takich jak telewizja, radio czy prasa. Skupieni głównie na działaniu “w sieci” odbierają sobie szansę pozyskania doświadczonych specjalistów starszego pokolenia. Z kolei ich starsi stażem koledzy często korzystają wyłącznie z dobrze znanych rozwiązań, unikając docierania do potencjalnych pracowników poprzez memy, Tik Toka, czy inne nowoczesne metody. Może to prowadzić do mniej skutecznego rekrutowania Zetek, a także młodszych Millenialsów.
Podsumowując, stworzenie dobrej Persony oraz określenie z jakich źródeł najłatwiej ją pozyskać znacznie usprawni proces sourcingu i rekrutacji.
*więcej na temat Persony pojawi się w kolejnym artykule
*dane statystyczne pozyskane z raportu stworzonego przez Grafton Recruitment (2022) https://www.grafton.pl/pl/pokolenia-na-polskim-rynku-pracy
